Beste collega, ik haat je!

Soms voel je al van bij de kennismaking met iemand dat er absoluut geen klik is. Toch kan het nog erger: als je moeite doet om een nieuwe collega te leren kennen, maar er na een paar weken al genoeg van hebt!

Op kantoor vind je, net als in het ‘echte’ leven, allerlei verschillende persoonlijkheden. Je hebt kletskousen en luidruchtige mensen, ongemeend vriendelijke collega’s en echte luieriken, mensen die vinden dat ze tien rookpauzes per dag verdienen, babbelaars die tot in het kleinste detail moeten vertellen hoe hun weekend is geweest, opscheppers, achterbakse collega’s en incompetente mensen die doen alsof ze weten waar ze mee bezig zijn.

In het echte leven hoef je echter geen bureau te delen met zulke mensen en hoef je ook niet aan projecten te werken samen met iemand die je niet kan verdragen.

Als de relatie met een N+1, een collega of iemand in ons team verzuurd raakt, hebben we soms de indruk dat onze wereld in elkaar stort, want ook al vind je dat je een aangename job en een goed takenpakket hebt, ook de mensen met wie je samenwerkt, hebben een enorme impact op je levenskwaliteit op het werk.

Maar wat doe je nu in zo’n situatie? Hier vind je onze survivalgids om toch op een goede manier te kunnen werken en de kalmte te bewaren in het bijzijn van een onuitstaanbare collega.

Gepieker en gepeins!

“Ik houd het niet meer uit met haar, ze is een ongelofelijke dommerik”, “ik kan mijn baas echt niet uitstaan” … Mensen reageren vaak emotioneel op gebeurtenissen. Zelfs op kantoor laten we ons al snel meeslepen door onze gevoelens en passies.

In zijn Ethica beschreef de filosoof Spinoza een vloek waar wij als mensen last van hebben: als we verscheurd worden door een innerlijke strijd tussen ons verstand en onze passies, vallen we ten prooi aan wisselende emoties. Die innerlijke verscheurdheid vatte Ovidius kort maar krachtig samen in een uitspraak die Spinoza in zijn werk herhaalt: “Ik zie en erken wat het beste is, en ik doe wat het slechtste is.”

Als we ‘de rede verliezen’, kan dat te wijten zijn aan angst, stress, boosheid, ergernis, of een combinatie van al die emoties. Bij onuitstaanbare collega’s vormen we vaak een negatief maar irrationeel beeld van de situatie, terwijl we weten dat er in werkelijkheid altijd een oplossing is.

Tip 1: blijf kalm en vermijd dat je ontploft te midden van het open kantoor. Dat wil niet zeggen dat je te lang moet zitten piekeren voordat je iets probeert te doen aan de situatie.

Tip 2: probeer ermee om te gaan en bescherm jezelf. We leven tegenwoordig in een wereld waarin we eerst naar onze gevoelens luisteren en dan pas naar ons verstand. Toch kan het geen kwaad om wat stoïcijns te denken. Ja, Michel is onuitstaanbaar en ja, Julie is gestoord, maar wat er in eerste instantie echt toe doet, is dat jij je werk goed blijft doen.

Je kan verschillende technieken toepassen: je kan mentaal afstand nemen of die collega gewoon negeren. Bescherm jezelf in elk geval zoveel mogelijk tegen die collega die je het leven zuur maakt en focus op je persoonlijke doelen binnen het bedrijf.

Identificeer de oorzaken van de onrust

Hoe is het toch zo ver kunnen komen? Welke menselijke of materiële factoren hebben tot die catastrofale relatie geleid? Eerste vaststelling: je moet met twee zijn om niet overeen te komen. Er is altijd wel iemand die ons een idioot vindt. Wat als je nu eerst zelf even alles op een rijtje zou zetten?

Vaak speelt er een soort spiegeleffect en verwijten we anderen onze eigen zwaktes of gebreken. Dat wil daarom niet zeggen dat je collega geen schuld draagt, maar in sommige gevallen ligt het probleem bij beide partijen.

Tip 3: neem op een rustige zaterdagnamiddag dertig minuten de tijd om op papier in eenvoudige zinnen neer te schrijven wat volgens jou de belangrijkste redenen zijn voor de situatie die je zo dwarszit.

Tip 4: som eerlijk op wat je je collega, baas of stagiair echt kwalijk neemt. Vroeg of laat zal je het toch moeten uitpraten.

Opnieuw kennismaken met je collega

Als we een bepaalde collega niet kunnen uitstaan, hebben we de neiging om die persoon te ontwijken, vergaderingen in te korten of onze lunchpauze te verzetten. Dat kan je in het begin inderdaad wat ademruimte geven.

Maar vreemd genoeg is het zo dat, hoe meer afstand we nemen van die persoon, hoe erger het probleem zal worden. Tenzij degene aan wie je een hekel hebt, compleet gek is, zal hij of zij ook beseffen dat er iets niet goed loopt. Daar mag je zeker van zijn.

We vragen je niet om op een ochtend naar het bureau van je collega te stappen en hem of haar eens flink de waarheid te zeggen. Dat gebeurt alleen in slechte Amerikaanse komedies, waar het drama na 43 minuten een hoogtepunt moet bereiken en er een ruzie uitbreekt waarbij de borden, vloekwoorden en theatrale klappen in het rond vliegen. En meteen daarna verontschuldigt iedereen zich voor de gemaakte fouten, wordt er vrede gesloten en zijn alle problemen in de wereld opgelost.

Tip 5: knoop geleidelijk het gesprek aan, stapje per stapje. Alleen samen kan je een gemeenschappelijke basis vinden om op kantoor in vrede te kunnen samenwerken. Je kan dat op verschillende manieren aanpakken, zoals “Kunnen we het er even over hebben?” of “Vind jij de situatie net zo vervelend als ik? We zouden er eens over moeten praten om samen tot een oplossing te komen.”

Als dat niet werkt

Heb je alles geprobeerd, maar denk je dat de situatie nooit zal veranderen of zelfs nog erger zal worden? Blijf dan kalm en maak vooral niet de fout om achter de rug van je onverdraaglijke collega te beginnen roddelen. Dat kan in je gezicht ontploffen en leiden tot een open conflict waarbij het management zal moeten ingrijpen.

Tip 6: neem geen wraak door openlijk kritiek te uiten op je collega, zeker als het om je N+1 gaat. Om niets te vergeten, kan je de woelige relatie wel documenteren door e-mails, geannuleerde afspraken, opmerkingen van ontevreden klanten, beschrijvingen van onverdraaglijke situaties en dergelijke te bewaren. Die kunnen later nog van pas komen.

Tip 7: roep hulp in van buitenaf. Als de situatie begint te wegen, weet dan dat de dienst human resources (HR) van je bedrijf voor je klaarstaat om te luisteren en hulp te bieden. HR heeft een resultaatsverbintenis wat betreft het fysieke en mentale welzijn van werknemers. Ook daar is het geschreven woord heel belangrijk. Is het onmogelijk om nog samen te werken met een bepaalde persoon? Laat dat dan weten aan de HR-verantwoordelijke en beschrijf precies (datum, tijdstip, plek, uitspraken tussen aanhalingstekens) via e-mail wat er niet goed gaat, op voorwaarde dat het daarbij gaat om het niet respecteren van bepaalde regels op het werk. De HR-verantwoordelijke zal dan optreden als bemiddelaar om een oplossing te vinden.

Samenwerken met iemand die je niet kan uitstaan, hoeft niet het einde van de wereld te zijn. Er zijn middelen om je relaties en je werkdagen te verbeteren. Gebruik ze dan ook!

Wat zijn de slechtste ervaringen die jij ooit op kantoor hebt meegemaakt met een onuitstaanbare collega? Hoe is dat afgelopen? En heb je een soortgelijke situatie beleefd met je manager? Als dat zo is, kan dit artikel ook voor jou interessant zijn!